Hareketsizlik Epidemisi: Modern Toplumun Karşı Karşıya Olduğu Tehlike

Hareketsizlik Epidemisi

İnsanoğlu yüzyıllardır hareketli bir yaşamı benimsemiş, yaşamını sürdürmek için harekete ihtiyaç duymuştur. Günümüzde, hareketsiz bir yaşama sürüklenmektedir. Günümüz teknolojik gelişimlerinin ihtiyaçlarımıza neredeyse hareket etmeden ulaşabilmenin etkisi gözlenmektedir. Hareketli yaşamın ilk kırılma noktası ise 18. yy ikinci yarısında sanayi devrimi ile başlandı.  O dönemlerden günümüze insanın günlük aktivite düzeyi süratle azalmıştır, azalarak da devam etmektedir.

Dünya Sağlık Örgütü hareketsizliğin insan bedeni üzerine etkileri üzerine raporunu ilk olarak birkaç yıl önce hazırladı. Bu rapora baktığımızda eğer devletler bu tutumlarını değiştirmezlerse 2020-2030 yılları arsında fiziksel hareket eksikliği nedeniyle kalp sorunları, obezite, diyabet gibi hastalıklara yakalanacak   kişi sayısının 500 milyon civarında olacağı   öngörülmektedir. Bu durumun sağlık sistemlerine maliyeti ise 27 milyar dolar civarında olması tahmin ediliyor.

Modernleşmenin Getirdiği Kolaylıklar ve Sonuçları

Modern yaşam biçiminin getirdiği sayısız  fayda vardır. Zorlu işleri teknoloji sayesinde kısa ve az hareketle yapabiliyoruz. Bu fayda yadsınamaz. gün içerisinde ne yapıyoruz bakalım. Tüm gün ekran karşısındayız, molalara araçla gidiyoruz aracı en yakın bir yere parkediyoruz. Yürüyen merdiveni, asansörü kullanıyoruz. Eve geldiğimizde ise günün yorgunluğunu kanepede çıkartıyoruz. Sipariş verdiğimiz yemeğimizide yedikten sonra uyku vakti geliyor. Bunları yaparken ağrılarımızdan şikayet ediyoruz. Hiç düşündünüz mü peki bu ağrıların sona ermesi için ne yapıyoruz? Çoğu zaman aklımıza bile gelmiyor bu soru. Kısaca modern dünya hayatımızı kolaylaştırıyor. Fakat harekektsizliğe sevk ediyor ve bu da bir çok hastalık ve rahatsızlığın nedenleri arasındadır.

Hareketsizlik ve Sağlık Problemleri ilişkisi

1. Kardiovasküler Problemler: Hareketsizlik kalp-damar sistemi üzerinde olumsuz etkilere neden olur. Yüksek tansiyon, Kalp hastalıkları, damar tıkanıklığı gibi problemlerin riskini artırır.

2. Obezite ve Aşırı Kilo: Hareketsizlik harcanan enerjiyi azaltır ve kalori dengesini olumsuz etkileyebilir. Günümüz yiyeceklerinin işlenmiş olması ve yüksek kalorili olması kilo alımına hatta obeziteye neden olur.

3. Dolaşım Problemleri: Uzun süre hareketsiz kalmak kan dolaşımını olumsuz etkileyebilir. Damar tıkanmalarına ve bacaklarda varise sebep olabilir.

4. Metabolik Problemler: Hareketsizlik bazal metabolizma hızını düşürür. İnsülin direncine ve tip 2 diyabete neden olabilir

5. Kas ve Eklem Problemleri: Hareketsizlik esneklikte azalmaya, kas kitlesinde ve kas gücünü kaybetmeye neden olur. Eklem sağlığını da olumsuz etkilediğinden dolayı hareket kısıtlılığına sebep olabilir.

6. Psikolojik ve Ruhsal Problemler: Fiziksel aktivite endorfin ve serotonin gibi iyi hissetmenizi sağlayacak hormanların salımını artırır. Hareketsizlik depresyon, anksiyete ve stres ile ilişkilendirilmiştir.

7. Kemik Sağlığı : Hareketsizlik kemik yoğunluğunda azalmaya ve bu da osteoporoza sebep olabilir. Kemik sağlığını korumak için egzersiz yapmak en önemli tavsiyelerden biridir. Özellikle yaşlılıkta meydana gelen kırıkların iyileşmesi çocuk ve yetişkinlere göre daha uzun zaman almaktadır.

Hiç yaptınız mı?

Birazcık yürümek için aracınızı uzağa park etmeyi. Restorana yürüyerek gitmeyi, asansör veya yürüyen merdiven yerine normal merdivenleri kullanmayı veya iş sonrası  egzersiz yapmayı. Sanırım bu soru yanlış oldu hiç yaptınız mı değil , hiç bunları yapmayı düşündünüz mü?

Hareketin Önemi ve Öneriler

Hareket etmek fiziksel açıdan insanı zinde tutmaktadır ve sağlık problemi risklerini önlemektedir. Daha enerjik hissetmenizi sağlamaktadır. Zihin sağlığına etki olarak stresi azaltır, aynı zamanda bilişsel performansı geliştirir. Duygusal olarak mutluluk hormonlarının salınımını artırır. Yaşam kalitesini artırır. Yaşam kalitesinin en önemli bileşenlerinden birisi ise uyku kalitesidir. Hareket etmek uyku kalitesini de olumlu etkiler. Tüm bunlarla birlikte bağışıklık sisteminin güçlenmesinde önemli rol oynar bu sayede birçok hastalıklardan korunmaya yardımcı olur.

ACSM’e göre;

-18-65 yaş arası tüm sağlıklı yetişkinler haftada beş gün en az 30 dakika orta yoğunlukta aerobik fiziksel aktiviteye veya haftada üç gün en az 20 dakika şiddetli yoğunlukta aerobik aktiviteye katılmalıdır.

-Her yetişkin haftada en az iki gün kas gücünü ve dayanıklılığını koruyan veya artıran aktiviteler gerçekleştirmelidir.

"Hareket, yaşamın anahtarıdır."
İbn-i Sina